Home
Kennis en Economie
Recht en Veiligheid
Europa
Jihad vs McWorld
E-government
   archief december 2005
archief mei 2005
archief april 2005
Nieuwe democratie
Columns
Politici
Overzicht thema`s
Verkiezingen
Tools
Het Belgenrapport
Nieuwsbrief
Colofon
Poldi.Net




Laat de wereld profiteren!
Atzo Nicolaï Gepost:     woensdag, 5 juni 2002, 18:00
Van:     < Atzo Nicolaï - Tweede Kamerlid voor de VVD - woordvoerder Cultuur en Media >
URL:     < http://www.atzonicolai.nl >

Vorige week stuurde demissionair staatssecretaris Van der Ploeg een brief naar de Tweede Kamer over de digitalisering van het cultureel erfgoed. De overheid heeft daarin een duidelijke taak, veel duidelijker dan Van der Ploeg heeft kunnen aangeven. Over gebruikersconsultatie, open standaarden en een beperkter copyright.

Stel je houdt van Matisse, maar niet van reizen. Toch wil je al zijn schilderijen bekijken. Of je bent scholier en moet een werkstuk over Duitse expressionistische kunst maken. In die gevallen is het buitengewoon handig het openbaar kunstbezit via de computer te kunnen bezichtigen. Je eigen interesses volgen, je eigen collectie samenstellen, kortom je eigen keuzes maken. Dan moet er natuurlijk wel een aanbod zijn, waaruit je kan kiezen.

Van volksverheffing naar gebruikersservice
Het cultureel erfgoed in Nederland wordt langzaamaan ontsloten. Dat is een goede zaak; we hebben immers veel mooie en nuttige zaken, die onder de aandacht gebracht mogen worden. Ik zie dat niet als volksverheffing, maar als een service voor het individu. Door digitalisering van kunstcollecties geef je mensen meer individuele vrijheid om hun eigen context te scheppen. Je doorbreekt de hokjes die instellingen aanbrengen. Bovendien verlaag je de drempel voor mensen om kennis te nemen van cultuur.

Input en feedback
Toch wordt steeds duidelijker dat met digitaliseren alleen je niet ver komt. Je moet je afvragen hoe gebruikers omgaan of willen gaan met dat aanbod. Ik pleit daarom voor het organiseren van gebruikersgroepen, die input en feedback leveren op de manier waarop instellingen hun bezit ontsluiten. Haal gewoon mensen van de straat, uit scholen en uit de bibliotheek en laat hen aangeven waar behoefte aan is..

Open standaarden
Een andere valkuil bij de digitalisering van het erfgoed is dat er meerdere standaarden naast elkaar ontstaan, waardoor het aanbod fragmenteert. Ik ben voor een strenge hand van de overheid hierin: iedere instelling die ondersteuning krijgt, moet meedoen. Dat brengt natuurlijk extra kosten met zich mee. Voor zover die niet gedekt worden door de extra gelden voor digitalisering, is het ook denkbaar gebruikers een kleine vergoeding te laten betalen voor de diensten. Ook op internationaal niveau moet zo spoedig mogelijk overeenstemming komen over open standaarden. De gebruiker is namelijk niet geïnteresseerd in landen of instellingen, maar in een schilder, een stamboom of een geluidsfragment.

Dilemma's
De grootschalige ontsluiting van cultureel erfgoed brengt ook nieuwe dilemma's met zich mee; mag je bijvoorbeeld al die digitale schilderijen zomaar hergebruiken op je eigen site? Mijn antwoord daarop is ja, zolang het voor privé doeleinden is. Je moet een geïllustreerd werkstuk kunnen maken - ook digitaal - zonder dat je een proces aan je broek krijgt van de erfgenamen van een of andere schilder. We moeten zorgen dat de bron - de artiest of de instelling - goed bediend wordt. Bijvoorbeeld door een vergoedingensysteem waarbij betaald wordt evenredig naar gebruik van de content (pay per view). Maar dan mag de wereld er verder ook goed van profiteren.