Van onze redactie - maandag, 30 8 2004 22:00

Groot-Brittannië is zonder dat iemand het doorhad dé toezichthoofdstad van Europa geworden. Dat zegt Barry Hugill, een woordvoerder van de Engelse burgerrechtengroep Liberty. Opmerkelijk is dat de roep om privacy langzaamaan overschaduwd wordt door de waarschuwing van deskundigen voor 'schijnveiligheid'. Ian Brown, onderzoeker voor Information Policy Research, meldt aan The Associated Press: "Het is een illusie dat camera's voor veiligheid zorgen."

Door Steven de Jong - Analisten schatten dat iedere Brit gemiddeld 300 keer per dag door camera's van het observatiesysteem CCTV wordt ge-'spot'. CCTV (Closed Circuit Television) werd een hype door de komst van digitale video, goedkope geheugenchips en verfijnde software. Groot-Brittannië wordt beschouwd als de wereldleider in Orwelliaanse surveillance.

‘Straatverlichting effectiever dan camera’s’
Niet alleen Liberty, maar ook vrijwilligersorganisatie NACRO trekt de preventieve werking van CCTV in twijfel. Hun studie wees uit dat in gebieden met intensieve camerasurveillance de misdaad slechts met 3 tot 4 procent verminderd, terwijl betere straatverlichting kan leiden tot 20 procent minder incidenten. NACRO meent dat het publiek minder oplettend is, naar mate er meer camera's in de buurt zijn. Bij de autoriteiten komen hoe langer hoe meer verzoeken binnen van burgers om ook hun straathoeken te voorzien van camera's. Vooral om prostituees en drugsdealers af te schrikken, zo meldt The Associated Press. Critici menen dat intensieve camerasurveillance de misdaad verder naar buiten jaagt, maar IT-chef Simon Norbury van Westminster's stadsraad bestrijdt dat: "We vatten ze juist in de kraag."

CCTV dankt opmars aan digitalisering
De mogelijkheid om beelden digitaal op te slaan heeft een sleutelrol gespeeld in de industriële groei van CCTV-toepassingen. Benzinestations in het Verenigd Koninkrijk doen nu een proef met het automatisch herkennen van nummerplaten om benzinedieven te pakken. De technologie wordt al gebruikt om te controleren of automobilisten, die het centrum van Londen inrijden, hun tol wel hebben betaald. Ook wordt CCTV gebruikt om verkeersovertreders en verdachten van terrorisme op te sporen.

‘Geen Big Brother, maar vriendelijke oplettende oom of tante’
De Amerikaanse auteur Jeffrey Rosen drukt zich in zijn nieuwe boek, The Naked Lunch, verrast uit over de snelle publieke acceptatie van het surveillancesysteem: "De camera's worden gezien als een vriendelijk oog in de lucht, geen Big Brother maar een vriendelijke en oplettende oom of tante." Groot-Brittannië is momenteel druk bezig haar kennis te exporteren. Peter Fry, woordvoerder van de CCTV Users Group, zegt dat er vooral bij Amerikaanse universiteiten en scholen vraag naar is. Fry ziet meer mogelijkheden dan alleen het bewaken van veiligheid. Zo zou hij ouders de mogelijkheid willen geven om mee te gluren in de klas. Dat gaat de burgerrechtenbewegingen Liberty, de organisatie die zich momenteel fel verzet tegen meer cameratoezicht, een brug te ver.