De software van de Stemindicator valt onder een GNU General Public Licentie. De inhoud van de Stemindicator en de gegevens die gegenereerd worden (data-sets die vanaf deze pagina kunnen worden gedownload) zijn aangemerkt als Open Content: niet commercieel, naamsvermelding vereist en bij aanpassing is men verplicht onder dezelfde licentie te publiceren.

Download:
Wat_is_open_content.pdf

De Stemindicator is een stemadviesprogramma, dat Politiek-digitaal.nl in april 2004 heeft gelanceerd om kiezers te helpen bij het bepalen van hun stem voor de Europese verkiezingen. Qua structuur wijkt de Stemindicator sterk af van de traditionele programma's. In plaats van een lijst met inhoudelijke stellingen (waarop de antwoorden ja, nee, neutraal en geen mening mogelijk zijn), op basis waarvan overeenkomsten met politieke partijen worden gemeten, vraagt de Stemindicator wat de gebruiker van doorslaggevend belang vindt bij het uitbrengen van zijn stem. Hierdoor vallen al snel veel partijen af. Vindt de gebruiker bijvoorbeeld onafhankelijkheid van de Europese Unie het allerbelangrijkst, dan is zijn stem meteen bepaald. Er bestaat immers maar één partij met dit standpunt. De Stemindicator is bovendien bruikbaar om te peilen welke onderwerpen onder de bevolking van groot belang worden geacht. Bij de Europese verkiezingen was de top-drie: Openheid, aandacht voor mensen en immigratie.

>> Meer uitleg

De vragen die de gebruiker van de Stemindicator worden gesteld, zijn in twee groepen in te delen. De vragen naar de persoonlijke gegevens van de gebruiker en diens stemgedrag en -intentie worden gebruikt voor ons Onderzoek naar de invloed van stemadviesprogramma's. Zij beïnvloeden het stemadvies van de gebruiker geenszins. De Stemindicator begint eigenlijk pas echt met de stelling "Het politieke systeem in Europa moet fundamenteel worden veranderd". Afhankelijk van diens keuzes, is de gebruiker minstens één en hoogstens vier vragen verwijderd van een stemindicatie. De stellingen die in de Stemindicator zijn opgenomen, zijn geparafraseerde stellingen uit de verkiezingsprogramma's van alle politieke partijen die hebben deelgenomen aan de Europese verkiezingen van 2004.

De vragen van de Stemindicator zijn hieronder te downloaden. Het Word-bestand is aangemerkt als Open Content: niet commercieel, naamsvermelding vereist en bij aanpassing is men verplicht onder dezelfde licentie te publiceren.

Download:
stemindicator-vragen.doc

De globale werking

De stemindicator is zo gebouwd dat het een zo klein mogelijke belasting voor de server geeft. Er wordt dan ook geen gebruik gemaakt van CGI; de resultaten worden op een andere manier uitgelezen.

De applicatie werkt voor een groot gedeelte client side. Dat wil zeggen dat de complete 'enquete' (de serie vragen en antwoorden waaruit een stemadvies naar voren komt) met javascript in de browser werkt. Dit is mogelijk door de opzet van de stemindicator. Deze kan namelijk worden beschouwd als een directionele “graaf” (zie grafentheorie) waardoor men een pad kan afleggen. Dit pad wordt bepaald door de vragen (knopen) en de antwoorden (kanten) die men kiest. Ieder pad heeft een eindpunt, waarin het stemadvies is vastgelegd.

Als de hele enquete is doorlopen wordt 1 keer het afgelegde pad naar de server gestuurd. Dit gebeurd door de vragen en antwoorden in een url te coderen en deze op te vragen.

Het javascript

Het javascript dat wordt gebruikt voor de stemindicator is toegespitst op de directionele graaf. In principe wordt de enquete opgebouwd uit drie klassen: Survey, Question en Answer. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een eigen gedefinieerd datatype Result.

Survey: een verzameling vragen. De Survey houdt tevens een lijst van de Results bij.

Question: een vraag en een verzameling van mogelijke antwoorden.

Answer: een antwoord en een verwijzing naar de volgende vraag die moet worden gevolgd indien dit antwoord wordt gekozen.

Result: een datatype dat de combinatie van een vraag en een gekozen antwoord kan opslaan.

Omdat deze javascript objecten niet zomaar kunnen worden weergegeven, althans niet in een begrijpelijke vorm, wordt gebruik gemaakt van een LayoutManager. Aan een Question object kan worden meegegeven welke LayoutManager moet worden gebruikt. Hierin kan worden bepaald hoe de vraag en de antwoorden in HTML worden opgemaakt.

De gebruikte LayoutManagers staan in het bestand QLayoutManager.js

Naast deze javascript klassen wordt nog een klasse gebruikt: JsDocument. Een JsDocument object kan worden gebruikt indien er veel tekst aan elkaar moet worden geplakt (concattenating). De standaard concattenate functie in javascript (bv. string += “tekst”) wordt erg traag als de strings groot worden. Door gebruik te maken van een array en de join functie werkt dit veel efficienter en sneller.

De JsDocument klasse staat in het bestand jsdocument.js

Er is een aantal functies dat gebruikt wordt voor het opstellen van de url die alle informatie bevat over het gekozen pad. De results array van het Survey object kan worden gefiltered op bepaalde vragen. Hiervoor is de functie filterQuestions. Deze functie maakt weer gebruik van een aantal algoritmen isIn (voor het bepalen of een bepaalde waarde in een array aanwezig is), en XOR en XAND (twee logische operators).

Deze functies staan in het bestand survey_functions.js

Omdat in sommige versies van Internet Explorer de methode push van de Array klasse niet werkt wordt deze functie aan het prototype toegevoegd.

Deze functie staat in array.prototype.js

Tot slot is er een control functie voor het starten, doorlopen, eindigen en natuurlijk het weergeven van de enquete. Deze kan zelf worden aangepast naargelang de wensen.

Deze functie staat in de HTML.

Je kunt de stemindicator locaal uitproberen door het bestand stemindicator.zip te downloaden en uit te pakken op je computer. Alle benodigde bestanden zijn bijgevoegd.

Download:
stemindicator.zip

1.776 gebruikers van de Stemindicator hebben hun persoongegevens (leeftijd, geslacht en opleidingsniveau) achtergelaten. 480 van hen lieten ook een (bruikbaar) e-mailadres achter. Een week voor de verkiezingen stuurden we hen een vragenlijst toe. Wij ontvingen 207 ingevulde vragenlijsten op tijd terug, een respons van 43%. De resultaten zijn hieronder te downloaden. Binnenkort krijgen de respondenten nogmaals een vragenlijst toegestuurd. Hen wordt dan gevraagd of ze daadwerkelijk hebben gestemd, en zo ja op welke partij. Op termijn worden alle gegevens aan elkaar gekoppeld. Dan is per respondent bekend wat deze precies heeft ingevuld bij de Stemindicator, diens persoonlijke gegevens, diens vermoede stemgedrag (en de verwachte invloed van de Stemindicator of Stemwijzer) en ten slotte diens daadwerkelijke stemgedrag. Op basis hiervan kan een heel nauwkeurig beeld worden gevormd over stemgedrag van kiezers en de beïnvloedende factoren. In het onderzoek worden met name meegenomen: gebruik van media in het kennis nemen van partijstandpunten, de houding ten op zichte van stemadviesprogramma's, het opleidingsniveau en het stemgedrag in het verleden.

Download:
Stemindicator-eerste_gegevens.zip